Enzimi i njihova uloga
Enzimi su vrsta proteina koji djeluju kao katalizatori u kemijskim reakcijama u živim organizmima. Oni ubrzavaju reakcije tako što smanjuju energiju potrebnu za pokretanje kemijskih procesa. Bez enzima, mnoge reakcije u tijelu bi bile presporne ili se ne bi dogodile uopće.
Struktura enzima
Enzimi su složene molekule s unikatnom trodimenzionalnom strukturom. Svaki enzim ima aktivno mjesto koje se veže na specifičnu supstratnu molekulu. Ta veza omogućava enzimu da katalizira reakciju i transformira supstrat u produkt.
Vrste enzima
Postoje različite vrste enzima, a svaka ima svoju specifičnu funkciju. Neki enzimi razgrađuju molekule (hidrolaze), dok drugi izgrađuju nove molekule (ligaze). Također postoje enzimi koji mijenjaju oblik molekula (izomeraze) ili prenose kemijske skupine s jedne molekule na drugu (transferaze).
Regulacija enzimske aktivnosti
Enzimska aktivnost može biti regulirana na različite načine. Jedan od načina je promjenom koncentracije supstrata ili produkta reakcije. Također, tjelesne stanice mogu kontrolirati aktivnost enzima putem inhibicije ili aktivacije. Inhibitori su tvari koje smanjuju enzimsku aktivnost, dok aktivatori povećavaju enzimsku aktivnost.
Klinički značaj enzima
Enzimi imaju važnu ulogu u dijagnostici i praćenju određenih bolesti. Promjene u razini određenih enzima u krvi mogu ukazivati na oštećenje organa ili tkiva. Na primjer, povišene razine enzima srčanog mišića (troponina) mogu ukazivati na srčani udar. Također, enzimi se koriste u industriji, kao što je proizvodnja hrane i pića.
